Çocuklara Yönelik Psikolojik Hizmetler
Ayrılma kaygısı
Okul fobisi
Korkular
Aşırı çekingenlik ve içe kapanma
Öfke ve saldırganlık
Kardeş kıskançlığı
Akademik başarıda düşüş
Çocukluk çağı masturbasyonu
Uyku, beslenme ve tuvalet sorunları
Boşanma sonrası ortaya çıkan uyum güçlükleri
Çocuklarda bu ve benzeri şekillerde kendini gösteren davranış ve uyum sorunlarının altında çoğu zaman çocukların aile ve okul ortamında karşılaştığı stres faktörleri, erken dönemdeki bağlanma öyküsü ya da travmatik yaşantılar yatmaktadır. Kimi zaman da, ailelerin çocukları ile ilgili endişe duymasına yol açan bazı davranışlar herhangi bir psikolojik kökeni olmayan ve gelişimsel açıdan olağan durumlar olabilir. Bazı durumlarda ise gelişimsel geçiş dönemlerinde ya da yaşamdaki zorlayıcı olaylar karşısında ortaya çıkan bazı davranış ve tutumlar, çevreden gelen yanlış müdahaleler nedeniyle daha karmaşık ve kalıcı hale gelebilmektedir. Kaynağı ne olursa olsun, uyum ve davranış sorunları işlevselliği bozucu ölçüde gerçekleştiğinde, çocukların gelişimsel potansiyellerini tam anlamıyla kullanmalarının ve mutlu bir şekilde büyümelerinin önünde bir engel oluşturmaktadır.
Aileler yukarıdakine benzer şikayetlerle merkezimize başvurduğunda ayrıntılı bir değerlendirme yapılarak uygun bir yol haritası çizilmektedir. Temel bir çalışma ilkesi olarak, ilk görüşme hemen her zaman sadece anne-baba ya da çocuğun bakımından birinci derecede sorumlu olan yetişkinlerle yapılmaktadır. Yaşanan sorunların tarihçesi ve çocuğun yaşadıkları ile ilgili yetişkinlerin bakış açısı derinlemesine öğrenildikten sonra çocuk ile görüşme aşamasına geçilmektedir. Her ailenin kendine özgü öyküsü ve ilişkisel dinamikleri hakkında bir kavrayış geliştirdikten ve yaşanan güçlüklerin kaynağı ve ailenin ihtiyaç duyduğu değişiklikler belirlendikten sonra aşağıdaki yaklaşımlardan bir veya daha fazlası kullanılmaktadır.
Çocuk Merkezli Aile Danışmanlığı
Ailedeki herhangi bir üyenin yaşadığı sıkıntılar, aile sistemi içindeki tüm kişiler ile doğrudan ve dolaylı olarak ilişkilidir. Çocukların sergilediği çeşitli psikolojik rahatsızlık belirtileri de hem ailedeki diğer kişilerle olan ilişkilerini ciddi biçimde etkiler hem de bu ilişkilerden büyük ölçüde etkilenir. Anne-babaların, çocukları ile ilgili endişeleri nedeniyle psikolojik destek arayışına girdiği durumlar sadece çocuğun duygu, düşünce ve davranışlarının ele alınması ile değil, aile merkezli bir yaklaşımla çözülebilir.
Merkezimizde, ailelerin çocukları ile ilgili yaşadığı çeşitli psikososyal sorunlar ile daha etkili bir şekilde baş etmelerine yardımcı olmak amacıyla aile danışmanlığı hizmeti verilmektedir. Aile danışmanlığı ile temel olarak, aile içindeki rollerin ve etkileşimlerin gözden geçirilmesi ve ailedeki çocuklar başta gelmek üzere tüm aile üyelerinin psikolojik iyilik halini arttıracak gerekli dönüşümlerin sağlanması hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda, çocukluk döneminde yaygın bir şekilde görülen sorunlar ve tipik/atipik çocuk gelişimi üzerine bilgilendirme çalışmaları yapılmakta, etkili iletişim ve ebeveynlik becerilerini geliştirmeye yönelik eğitimsel müdahaleler kullanılmakta ve farklı aile terapisi ekollerinin temel yaklaşım ve yöntemlerinden yararlanılmaktadır.
Oyun Terapisi
Çocuklar için oyun oynamak, yemek ve uyumak kadar basit ve yaşamsal bir ihtiyaçtır. Çocuklar, oyun yoluyla dünyayı keşfeder ve yeni öğrendikleri becerileri pratik eder. Duygularını, düşüncelerini, çatışmalarını ve travmalarını oyunlarına yansıtır. Oynadıkları oyunlar içinde günlük yaşamda karşılaştığı durumları anlamlandırır ve sorunlarının üstesinden gelmeye çalışır. Çocuğun ruh sağlığındaki merkezi önemi nedeniyle, çocuklarla çalışan her profesyonel oyunun gücünden az ya da çok yararlanır. Oyun terapisi ise, çocukların duygusal güçlüklerinin üstesinden gelmelerine yardım etme ve onların gelişimlerini destekleme sürecinde oyunu temel alan bir terapi yaklaşımıdır.
Çocukları ile ilgili yaşadıkları güçlükler nedeniyle bir uzmandan destek arayan bazı anne-babalar, bu kişinin çocukları ile oyun oynayarak çalışacağını öğrendiğinde şaşırır, çalışmanın etkili olup olmayacağı ile ilgili tereddüte düşer, hatta çocuğunun oyun oynaması için para verme fikri karşısındaki hoşnutsuzluğunu dile getirir. Ancak oyun terapisi yaklaşımlarında kullanılan oyun, çocukların anne-babaları, kardeşleri ve akranları ile oynadığı oyunlardan çeşitli açılardan farklılaşmaktadır.
Oyun terapisinde çocuk, kendisini yargılamayan, eleştirmeyen ve onu olduğu gibi kabul eden güvenilir bir terapistle birlikte dünyasında olup bitenleri kendi hazır olduğu zamanda ve hızda, doğrudan ve sembolik biçimlerde oyunlarına yansıtır. Yaşadığı travmatik olayları ya da çözüm bulmaya çalıştığı çatışmaları oyunları içinde tekrarlayıcı biçimde canlandırır. Sözcüklere dökemediği ve kimseyle paylaşamadığı olumsuz duyguları oyun yoluyla boşaltma imkanı bulduğu için rahatlar. Duyguların ağırlığı hafiflediğinde kendine ve yaşadıklarına yönelik alternatif bakış açıları geliştirmeye ve bunları denemeye hazır hale gelir. Oyun terapisi içinde anlaşıldığını ve kabullenildiğini gören çocuğun özgüveni gelişir ve dış dünyada karşılaştığı güçlüklerle daha etkili biçimde baş etme yolları geliştirmeye başlar.
Oyun terapisinin farklı yaklaşımları bulunmaktadır. Merkezimizde ağırlıklı olarak Çocuk Merkezli Oyun Terapisi, Filial Terapi, Theraplay ve Bilişsel-Davranışçı Oyun Terapisi adlı oyun terapisi modelleri kullanılmaktadır.
Ayrıca, çocuklara yönelik psikolojik hizmetler kapsamında çocukların içsel dünyalarını resimler aracılığıyla dışa vurmalarına imkân sağlamak amacıyla projektif değerlendirme testleri de kullanılmaktadır. Merkezimizde uygulanan projektif testler arasında Ev-Ağaç-İnsan Çiz Testi, Kinetik Aile Çizimi Testi ve Good Enough-Harris Bir İnsan Çiz Testi yer almaktadır.
İlk görüşme seanslarının ardından her çocuğun ve ailesinin kendilerine özgü durumları göz önünde bulundurularak çocuğa ve aileye en uygun oyun terapisi yaklaşımı belirlenir. Sürecin nasıl işleyeceği, çocukta ve ebeveynlerin çocuklarıyla ilişkilerinde ne gibi değişimlerin bekleneceği sürecin başında aileyle paylaşılır.
Psikodrama
Yunanca pysche (ruh) ve drama (eylem) sözcüklerinden oluşan psikodrama, kişilerin iç dünyalarının eyleme dönüşmesi anlamına gelir. Psikodrama gerçeğin dramatizayonla yeniden keşfi olarak tanımlanır, psikodrama duygu, düşünce ve olayların dramatize edilmesine yani rol oynamaya dayalı, bireylerin, grupların ve toplumun tedavisi amaçlanarak geliştirilmiş dinamik bir yöntem ve ruhsal gelişim tekniğidir. 1930’lu yılların ortalarında Jacob Levy Moreno tarafından, çocukların oyunları ve spontan tiyatrodan esinlenerek geliştirilmiştir. Psikodrama, sosyometri ve grup psikoterapisi tedavi yaklaşımının bütünleyici bir parçasıdır.
Merkezimizde ; kendine özgü farklılaşan teknikleriyle çocuk, ergen ve yetişkin psikodrama grupları uygulanmaktadır.
Psikodrama Çocuk Grupları
Çocuğunuzun çekingen, saldırgan ve aşırı hareketli olduğu, uyumsuzluk yaşadığı durumları fark ediyor olabilirsiniz. Bazen size anlamsız gelen korkulara kapıldığını, göz kırpma, saçıyla oynama gibi tikler geliştirdiğini, bir oyuncağından, eşyasından ya da sizden ayrılmakta zorlandığını, yeni ortamlara alışmakta çeşitli zorluklar yaşadığını gözlemlemiş olabilirsiniz. Çocuğunuz yemek yeme konusunda problemler yaşıyor, eşyalarını, çevresindeki kişileri paylaşmak istemiyor olabilir.
Aile içi yaşanan çatışmalar, değişimler, ölüm, boşanma gibi yetişkinlerin baş etmekte zorlandığı alanlarda çocukların ne kadar zorlanabileceklerini düşünelim. Çocuklar yaşlarından dolayı anlamayacağını düşündüğümüz bu alanlar yetişkinlerden daha hassas ve duyarlı oldukları alanlardır ve bu durumlarda yaşadıkları duygusal – davranışsal sorunlara ilişkin desteklenmeye ihtiyaç duyarlar.
Çocuklarınızı bu alanlarda desteklemek, duygu sorunlarıyla baş etmelerine yardımcı olmak istiyorsanız onları çocuk psikodramasıyla tanıştırabilirsiniz.
Psikodramada çocuklar kendilerini korunaklı ve özgür hissedecekleri tedavi edici bir ortamın içerisindedirler. Burada kendi duygu, düşünce ve zorluklarını fark edebilecekleri ve bunları sözel ve bedensel olarak rahatça ifade edebilecekleri bir ortam elde ederler. Böylelikle çocuk, daha yaratıcı ve spontan olur; kendini ifade etme, kendine karşı güven, kendisi ve çevresine karşı farkındalıklarını geliştirme fırsatı bulur; ilişkilerinde sağlıklı davranışlar geliştirme becerisi kazanır, korku ve kaygılarıyla baş etmeyi öğrenir, konsantrasyon gücünü geliştirir.
Merkezimizde psikodrama grup çalışmaları haftada 1 gün 1,5 saat olarak, 5-7 kişilik gruplar şeklinde planlanır ve psikodrama uygulama yeterliliği olan uzmanlar tarafından uygulanır.
Psikodrama Ergen Grupları
Ergenlik, çocuklukla yetişkinlik arasında kendini yeniden tanımlama ve inşa etme dönemidir. Bu dönemde ergen pek çok bakımdan; akran ilişkileri, ebeveynlerle ve otorite figürleri ile kurulan ilişkiler ve ergenin kendisiyle kurduğu ilişkiler bakımından zorlu bir dönemden geçmektedir. Her bir ilişki alanında yaşadığı zorluklar konusunda uygun desteğin sağlanması ergenin yaşamının ilerleyen dönemlerinde dengeli bir kişilik inşa etmesine de katkı sağlayacaktır. Elbette ergenlik aynı zamanda, yeni yaşantıları oluşturma, deneme, değiştirme fırsatıdır. Bu nedenle ergenlik döneminde beceri geliştirme ve yaratıcılık gencin hayatında desteklenmesi gereken çok önemli bir unsurdur.
Ergenlerle Psikodrama grupları, gencin akranları ile grup deneyimini yaşaması, spontanlığının artması, yaratıcılığının desteklenmesi, kendini tanıma ve ifade edebilme becerilerinin gelişmesi, sosyal becerilerini geliştirmek, grup üyelerinin birbirlerinin gelişimine katkıda bulunması, kendini farketme kendilik kavramının gelişmesi gibi amaçlara hizmet eder.
Merkezimizde psikodrama grup çalışmaları haftada 1 gün 1,5 saat olarak, 6-8 kişilik gruplar şeklinde planlanır ve psikodrama uygulama yeterliliği olan uzmanlar tarafından uygulanır.
